A theme of the age, at least in the developed world, is that people crave silence and can find none. The roar of traffic, the ceaseless beep of phones, digital announcements in buses and trains, TV sets blaring even in empty offices, are an endless battery and distraction. The human race is exhausting itself with noise and longs for its opposite—whether in the wilds, on the wide ocean or in some retreat dedicated to stillness and concentration. Alain Corbin, a history professor, writes from his refuge in the Sorbonne, and Erling Kagge, a Norwegian explorer, from his memories of the wastes of Antarctica, where both have tried to escape.
And yet, as Mr Corbin points out in "A History of Silence", there is probably no more noise than there used to be. Before pneumatic tyres, city streets were full of the deafening clang of metal-rimmed wheels and horseshoes on stone. Before voluntary isolation on mobile phones, buses and trains rang with conversation. Newspaper-sellers did not leave their wares in a mute pile, but advertised them at top volume, as did vendors of cherries, violets and fresh mackerel. The theatre and the opera were a chaos of huzzahs and barracking. Even in the countryside, peasants sang as they drudged. They don’t sing now.
What has changed is not so much the level of noise, which previous centuries also complained about, but the level of distraction, which occupies the space that silence might invade. There looms another paradox, because when it does invade—in the depths of a pine forest, in the naked desert, in a suddenly vacated room—it often proves unnerving rather than welcome. Dread creeps in; the ear instinctively fastens on anything, whether fire-hiss or bird call or susurrus of leaves, that will save it from this unknown emptiness. People want silence, but not that much. | Günümüzdə – ən azından inkişaf etmiş ölkələrdə – ən maraqla qarşılanan məsələ insanların sükut arzusunda olub, onu heç yerdə tapa bilməməsidir. Nəqliyyatın qulaqbatıran gurultusu, telefonların dayanmayan siqnalları, avtobus və qatarlarda səslənən elanlar, hətta adamsız ofislərdə belə səssizliyə qənim kəsilən televizorlar durmadan diqqətimizi yayındıran kakofoniyaya çevrilib. İnsan nəsli səs-küydən qaçaraq, vəhşi təbiətin qoynunda, okeanın ənginliklərində, ya da sakitlik və hüzur vəd edən xəlvət yerlərdə onun əksini axtarır. Sorbonnnada bütün dünyadan gizlənməyə çalışan tarixçi, professor Alen Korbin və səssizlik axtarışında Antarktidaya səyahət etmiş Norveç tədqiqatçısı Erlinq Kaqqe əsərlərində bu problemi dərindən işıqlandırıb. Korbin "Sükutun tarixi" əsərində hazırda keçmişdəkindən daha çox səsin olmadığını bildirir. Pnevmatik təkərlərdən öncə şəhər küçələrinin səssizliyini metal çərçivəli təkərlərin və at nallarının cingiltisi pozurdu. İnsanlar özlərini könüllü surətdə telefonlara həbs etməzdən əvvəl avtobus və qatarlarda söhbətlərin uğultusu eşidilirdi. Qəzet satıcıları, albalı, bənövşə və təzə skumbriya alverçiləri mallarını səssizcə bir topaya yığmaq əvəzinə, var gücləri ilə bağırıb müştəri çağırırdılar. Teatr və opera qışqırıq və fit səslərinin xaosundan boğulurdu. Hətta kəndlərdə belə, kəndlilər ağır əməklərini mahnı sədaları altında yerinə yetirirdilər. Artıq onlar oxumurlar. Keçən əsrlərdən bəri insanların daim narazılıq etdiyi səs-küyün səviyyəsi o qədər də dəyişməyib, dəyişən ideal sükut içində belə diqqətimizi yayındıran amillərdir. Ən böyük ziddiyyət ondadır ki, ehtirasla arzu etdiyimiz sükunət şam ağacı meşəsinin dərinliyində, üfüqə doğru uzanan səhrada, qəflətən tənha qaldığımız otaqda bizi tapdığı zaman onun varlığına şad olmaq əvəzinə, vahimə içində insan həniri axtarırıq. Qorxu getdikcə varlığımıza hakim kəsilir, bizi bu məchul boşluqdan xilas edə biləcək istənilən səsi - ocaq çıtırtısını, quş cəh-cəhini, ya da yarpaqların xışıltısını eşitmək üçün qulaq kəsilirik. Biz sükutu arzu edirik, lakin ondan bir o qədər də qorxuruq. |